సైకస్
అలంకరణ మొక్కలలో అత్యంత ఆదరణ పొందినది సైకస్. అతి పురాతనమైనది ఈ మొక్క శాస్త్రీయనామం సైకస్ రెవల్యూటా. దీనినే కింగ్ సాగో పామ్ అని కూడా అంటారు. ఇది కోనిఫర్ జాతికి చెందినది. సుమారు 20 కోట్ల సంవత్సరాల నుండి మొక్క ఉన్నట్లు చెబుతారు. అందుకే సజీవ శిలాజం అంటారు. సైకస్ లోని అనేక రకాలు ప్రపంచమంతా వ్యాపించి ఉన్నా తూర్పు ఆసియా ప్రాంతానికి చెందిన సైకస్ రెవల్యూటా మాత్రమే శతాబ్ధాలుగా తోటల రూపకల్పనలో ఉపయోగపడుతుంది.
ఈ మొక్క ఎలాంటి వాతావరణంలోనైనా పెరుగుతుంది. మనం అశ్రద్ధ చేసినా తట్టుకుంటుందీ. సైకస్ కాండం ముందు కోన్ లాగా మొదలై పెరిగే కొద్దీ దాదాపు 12 అంగుళాల వ్యాసం వరకూ వస్తుంది. గుండ్రని వరసలలో బిరుసుగా ఉండే దీని ఆకులు చాలా కాలం వరకు అలాగా నిలిచి ఉంటాయి. సైకస్ ఏడాదికి ఒక అంగుళం వ్యాసం కంటే ఎక్కువ పెరగదు. కొత్త ఆకులు కూడా సంవత్సరానికి ఒకటి రెండు సార్లే వస్తాయి. ఒకోసారి అవి కూడా రావు. ఈ ఆకులు వచ్చినపుడు ఒక వరుస మొత్తం ఒకేసారి వస్తాయి. మొక్క కొంత పెరిగి, కాండం స్పష్టంగా స్ధూపంలా కనబడటం మొదలయ్యాక దాని చుట్టూ పిలకలు వస్తూ ఉంటాయి వీటిని జాగ్రత్తగా విడదీసి కొత్త మొక్కలు పెంచుకోవచ్చు.
సైకస్ లో ఆడ మగ మొక్కలు వేర్వేరుగా ఉంటాయి. ఆడ మొక్కలలో పూలు, మగ మొక్కలలో కోన్ మొక్క మధ్యభాగంలో వస్తాయి. ఆడ మొక్కలలో తయారైన విత్తనాలను కూడా ప్రవర్ధమానానికి వాడుకోవచ్చు. సైకస్ మట్టి మిశ్రమం ఎలా ఉన్నా ఫరవాలేదు. కానీ నీరు మాత్రం నిలవ ఉండకూడదు. నేల పూర్తిగా పొడిబారిన తరువాత మాత్రమే నీళ్ళు పోయాలి. కానీ కొత్త ఆలె వస్తున్నపుడు మాత్రం ముందే నీళ్ళు పోయాల్సి ఉంటుంది. సైకస్ పెద్ద కుండీలలో కంటే చిన్న కుండీల్లోనే బాగా పెరుగుతుంది. కానుగ పిండీ, వేప పిండి, వర్మీకం కంపోస్టు అపుడపుడూ మట్టి మిశ్రమంలో కలుపుతూ ఉంటే సరిపోతుంది. చీడపీడలూ పెద్దగా ఆశించవు. ఏడాదికి ఒకసారి కింది వరుసలోని పాత ఆకులను కాండానికి దగ్గరగా కత్తిరించి తీసివేయాలి. సైకస్ మొక్కలను తొట్లలో నాటుకునేప్పుడు నీరు నిలిచే ప్రాంతం కాకుండా ఎత్తుగా ఉన్న చోట గానీ, మట్టికుప్ప లేదా రాళ్ల మధ్య గానీ నాటితే మంచిది. దారి పక్కన గానీ, గోడపక్కన గానీ కాకుండా కొంచెం దూరం ఉంచి నాటుకుంటే మున్ముందు పెరుగుదలకు ఆటంకం ఉండదు.
---బోడెంపూడి శ్రీదేవి, లాండ్ స్కేప్ కన్సల్టెంట్.....సౌజన్యంతో....